در این مقاله قصد داریم به بررسی ارکان اصلی تربیت، نقش و جایگاه هر کدام از ارکان و مسئولیت مدیریت بین آنها بپردازیم. تربیت فرزند در دوره‌های کودکی و نوجوانی، یکی از دغدغه‌های اصلی همه خانواده‌هاست. اما غیر از تفاوت روش‌های تربیتی، تربیت دخترانه و تربیت پسرانه نیز تفاوت‌ها و ظرافت‌هایی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد و در این مقاله به آنها نیز پرداخته شده است. همچنین بدین منظور مفهومی به نام تربیت کریمانه که یکی از روش های تربیتی است، معرفی و اصول و راهکارهای رسیدن به یک تربیت مطلوب، با در نظر گرفتن اقتضائات امروز جامعه بیان میشود.
منظور از تعلیم و تربیت چیست؟
به منظور تحقق هدف آفرینش انسان، خداوند متعال انسان را به نیروی عقل و ابزار معرفت تجهیز کرد و پیامبرانی را با براهین روشن و احکام و قوانین متین، برانگیخت و رسالت سنگین تعلیم و تربیت انسان را به آنان سپرد؛ از این‌رو تعلیم و تربیت مهمترین بخش تعلیمات و معارف ادیان آسمانی، به‌ویژه اسلام را تشکیل می‌دهد. جوامع مختلف با توجه به ضرورت‌های فرهنگی خود، برای نظام تعلیم و تربیت؛ اهداف و خط‌مشی‌های متفاوتی را اتخاذ می‌کنند که در امر پویا نگه‌داشتن جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنند، مؤثر است.
در این میان، نظر به اینکه جوامع کنونی با توجه به بحران‌های مختلف اخلاقی و اجتماعی، رویکرد دوباره‌ای به ایمان و باورهای دینی دارند، توجه به ترویج دین و دین‌داری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده است. پرورش دینی از حقوق کودکان و از وظایف و مسئولیت‌های خطیر پدر و مادر در ارتباط با فرزندان است پدران و مادران باید بکوشند این وظیفه بزرگ را انجام دهند تربیت دینی به معنای آموزش و پرورش دینی است که می‌تواند نقش مهمی را در توسعه یک جامعه دینی و اسلامی ایفا کند و پرداختن به آن از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین در این مسیر، اصول و روش‌های تربیت فرزند در دوره‌های کودکی و نوجوانی یکی از دغدغه‌های همه پدران و مادران است. اما غیر از تفاوت روش‌های تربیتی، تربیت دخترانه و پسرانه نیز تفاوت‌ها و ظرافت‌هایی دارد که مورد سوال بسیاری از والدین است. ما برای رسیدن به یک تربیت متعادل و مطلوب باید با در نظر گرفتن اقتضائات امروز جامعه، برخی ارکان تربیتی را کنار هم قرار دهیم. به بیانی دیگر، تربیت مطلوب به همکاری مناسب بین ارکان تربیتی نیاز دارد.
تعریف تربیت چیست؟
تربیت به معنای پروردن، نشو و نما دادن و زیاد کردن و از ماده «رَبَوَ» است که به معنای بالا رفتن، اوج گرفتن، افزودن و رشد کردن است. برخی گفته‌اند تربیت، از حد افراط و تفریط بیرون آوردن و به حد اعتدال سوق دادن است. اما تربیت در اصطلاح، کوشش برای ایجاد دگرگونی مطلوب در فرد و به کمال رساندن تدریجی و مداوم او است. به عبارت دیگر، تربیت به فعلیت رساندن استعدادها، به کمال رساندن فرد مستعد کمال و نیز مراقبت از او در مسیر رشد و سیر او به سوی کمال است.
ارکان اصلی تربیت کدام است؟
ارکان اصلی تربیت فرزند در جامعه‌ی امروز، عبارت است از خانواده، مدرسه، مسجد. در ادامه هر کدام از این ارکان به تفصیل بیان شده است.
آیا خانواده اولین رکن برای تربیت است؟
اولین رکن برای تربیت و رسیدن انسان به سعادت یا شقاوت، طبق تجربه‌ی بشر و تصریح آیات و روایات، خانواده است. وجود مادی و معنوی انسان در خانواده شکل می‌گیرد؛ لذا خانواده باید نقطه‌ی آغاز فرآیند تربیت را در درون خود ببیند.فرآیند تربیت، در خانواده و قبل از تولد فرزند شروع میشود. در حقیقت پدر و مادر باید پیش از فرزندآوری، از لحاظ فکری، اعتقادی، معنوی و حتی جسمانی، آماده شوند و به تربیت خود بپردازند. بعد از تولد فرزند، گام‌های تربیتی، صریح‌تر و روشن‌تر می‌گردد. بنابراین مهمترین رکن تربیت، خانواده است. مهم ترین رکن تعلیم و تربیت است و فرآیند تربیتی، در این نهاد آغاز میشود. یکی از کارهایی که خانواده باید در این فرآیند انجام دهد، آماده‌سازی فرزندان برای ورود به مرحله‌ی تربیتی بعدی، یعنی مدرسه است.
آیا مدرسه نقش مهم و قابل توجه در توانمندسازی دارد؟
امروزه مدرسه نقش مهم و قابل توجهی در فرآیند رشد و توانمندسازی فرزندان ما ایفا می‌کند. آنها ساعات بسیار مهم و طولانی از بهترین سال‌های زندگی خود را در مدرسه سپری می‌کنند. بنا بر این لازم است ما به عنوان پدر و مادر، فرزندان را برای ادامه دادن مسیر رشد و تربیت در مدرسه، یاری کنیم. برای این منظور باید مقدمات فکری، عاطفی و مهارتی فرزندان برای ورود به مدرسه را در خانواده فراهم سازیم.
البته باید توجه داشت که سپردن فرزند به مدرسه، به معنی واگذاری تربیت او به مدرسه نیست. همواره متولی اصلی تربیت، خانواده است. در دوران مدرسه هم خانواده باید مراقب مدرسه و فرزندان باشد. شناسایی، ارزیابی و انتخاب یک مدرسه‌ی خوب، از جمله‌ی این مراقبت‌هاست.
بعد از ورود کودک به مدرسه نیز باید همراهی خانواده با فرزند ادامه پیدا کند. به عنوان مثال، لازم است فعالیت‌های مدرسه و روش های آموزش، توسط خانواده تکمیل شده و خلأهای آن پوشش داده شود. ممکن است یک مدرسه‌ی خوب، در صورت عدم همراهی خانواده، آسیب‌رسان باشد. هم‌سو نبودن خانواده و مدرسه می‌تواند دانش‌آموزان را دچار پراکندگی و به هم‌ریختگی ذهنی و روحی کند. بهترین مدرسه نیز بدون خانواده، نهاد اثرگذار مطلوب و موفقی نخواهد بود. با این حال، این خانواده است که باید مدرسه را به عنوان یک همراه در فرآیند تربیت، به خدمت گیرد.
از سوی دیگر، خانواده باید به موازات مدرسه، از نهادهای مؤثر دیگر نیز برای تربیت فرزند خود استفاده کند.
آیا مسجد هم فضایی برای تربیت است؟
فرزندان ما نیازهایی دارند که تمام آنها در خانواده یا مدرسه پاسخ نمی‌گیرند. برای تربیت انسان‌هایی عالم، متخصص، اثرگذار و مهذب، خانواده و مدرسه به تنهایی کافی نیستند. اگر می‌خواهیم فرزندانی خوب در خانواده، دانش‌آموزانی خوب در مدرسه و انسان‌هایی خوب در جامعه داشته باشیم، باید آنها را در فضای دینی تربیت کنیم. برای تربیت در فضای دینی نیازمند رکن سوم تربیت، یعنی مسجد، هستیم.
منظور از مسجد، یک نمازخانه‌ی ساده نیست. بلکه مطابق قرآن و روایات، نقطه‌ی تمرکز و محور تحول در جامعه‌ی اسلامی مد نظر است. انسان مسلمان باید بسیاری از نیازهای فکری، روحی، عاطفی و حتی مهارتی خود را از مسجد به دست آورد. متأسفانه در دوران معاصر، مسجد به شکل‌های مختلف مورد غفلت قرار گرفته و بسیاری از کارکردهای آن، به نادرستی به مجموعه‌های دیگری سپرده شده است. در حالی که آنها نمی‌توانند جایگزین مناسبی برای مسجد باشند.
مسجد به عنوان یک نهاد دینی، جایگاه مهم و مؤثری در تربیت انسان و شکل‌گیری یک زندگی سعادتمندانه دارد. عدم توجه به این رکن و خلأ آن، قطعا آسیب‌های تربیتی ایجاد می‌کند.
مسئول مدیریت ارتباط بین ارکان اصلی تربیت کیست؟
همان طور که گفته شد مهمترین رکن تربیت و متولی اصلی آن، خانواده است. خانواده باید برای حرکت به سمت تعالی، طراحی و برنامه‌ریزی کند و در مسیر این حرکت، به هیچ عنوان نباید نقش خود را به نهادهای دیگر واگذار نماید.
لذا مدیریت ارتباط بین ارکان تربیت نیز باید بر عهده‌ی خانواده باشد. در فرآیند تربیت، مدرسه، مسجد و سایر نهادهای اثرگذار تربیتی، باید همراه، هم‌سو و در خدمت خانواده قرار گیرند. البته لازم است در تمامی مراحل، به همراهی متقابل و فعال خانواده نیز توجه شود. مدیریت صحیح ارتباط بین ارکان اصلی تربیت، می تواند تعامل و همکاری مطلوب و مناسبی را بین آنها شکل دهد و منجر به تربیت متعادل گردد.
برخی طرح های تربیتی مانند طرح شهید بهنام محمدی که سال های سابقه اجرای موفق در کشور دارد، با هدف پیوند دادن همین سه رکن اصلی یعنی مسجد، مدرسه و خانواده پایه گذاری شده است. برای آشنایی با مبانی این طرح میتوانید در دوره چیستی و چرایی طرح شهید بهنام محمدی در سامانه همیار ۲۸ شرکت کنید.
تفاوت تربیت دختر و پسر چیست؟
لطافت خاصی که از نظر عاطفی در وجود دختر است و توصیه‌هایی که در مورد دختران شده تا حدودی متمایز از پسران است. یک جهت به‌خاطر ساختار تکوینی‌شان است، دختر یک مقداری شکنندگی دارد، عاطفه‌اش بالاست. و جهت دیگر هم اینکه دختر در آینده قرار است مسئولیت مادرانه و همسرانه داشته باشد و پسر هم مسئولیت اجتماعی و سرپرستی خانواده را داشته باشد. به همین لحاظ باید آهنگ تربیتمان برای پرورش فرزند دختر و پسر تا حدودی متفاوت باشد. در عین حالی که هر دویشان انسان هستند باید کرامت انسانی و کرامت نفس پیدا کنند، هم عزیز داشته شوند و هم اینکه به‌مثابه‌ی یک انسان با مسئولیت‌های انسانی‌شان آشنا شوند. در این جهات با همدیگر مشترک‌اند.
تفاوت‌های جنسیتی دختران چیست؟
ویژگی اوّل ساخت دختر است. دختر جنس لطیف است؛ نسبت به برخی از امور مقاومتش کمتر است؛ شکنندگی بیشتری دارد و از جهتی زودتر تحت تأثیر قرار می‌گیرد؛ بعضی از بی‌توجهی‌ها زودتر ناراحتش می‌کند؛ از نظر جسمی دختر عادت ماهیانه دارد و از دو سه روز قبلش فشار عصبی خاصی دارد. در این ایام نیاز به ملاطفت بیشتر دارد؛ به‌خاطر این فشار عصبی‌اش باید بیشتر درک و همراهی¬اش کنند. حتی پشتیبانی‌های بهداشتی و غذایی نسبت به دختر در این ایام باید متفاوت از زمان‌های دیگر باشد. از نظر روحی، روح دختر لطیف است و خیلی شفقت و مهربانی دارد.
چرا تربیت دخترانه لازم است؟
اصول و روش‌های تربیت فرزند در دوره‌های کودکی و نوجوانی یکی از دغدغه‌های همه والدین است. اما علاوه بر تفاوت روش‌های تربیتی در بازه‌های سنی مختلف، تفاوت‌های جنسیتی و دخترانگی و پسرانگی هم رویکردهای تربیتی متفاوتی را ایجاب می‌کند.
توجه به ابعاد مختلف شخصیت دختران از جمله بعد اجتماعی، عاطفی، جنسی، اعتقادی و همچنین توجه به نقش های مورد پذیرش یک دختر در طول زندگی مانند نقش‌های همسری و مادری و هویت جنسیتی دخترانه به همراه چگونگی تعاملات خانوادگی و سبک زندگی از جمله مهمترین مسائل تربیت دختران است.
در بحث تربیت، آیا پرداختن به تربیت دخترانه و پسرانه ضرورتی دارد؟
اصول و روش‌های تربیت فرزند در دوره‌های کودکی و نوجوانی یکی از دغدغه‌های همه پدران و مادران است. اما غیر از تفاوتِ روش‌های تربیتی در دوره‌های کودکی و نوجوانی، تربیت دخترانه و پسرانه نیز تفاوت‌ها و ظرافت‌هایی دارد که معمولا مورد سوال بسیاری از والدین است. تربیت دختران با پسران چه تفاوت هایی دارد؟ نیازهای مشابه دختران و پسران چیست؟ آیا دخترها باید از پسرها مهربان‌تر باشند؟ آیا پسرها باید از دخترها مسئولیت پذیرتر باشند؟ آیا روش‌های آموزش رسمی در دختران و پسران یکسان است؟ نگاه اسلام به تربیت صحیح دختران چیست؟ اهدافی که یک دختر می‌تواند داشته باشد چگونه است؟ آیا از نظر اسلام، دختران و زنان مسئولیت‌های اجتماعی دارند یا فقط مسئول خانه و خانواده خود هستند؟ خصوصیات جسمی و روحیات دختران چیست و بر اساس این خصوصیات نوع رفتار با آنها چگونه خواهد بود؟ تربیت جنسی چه اصولی دارد؟ تربیت طبیعی بر مبنای فطرت چگونه محقق میشود؟
برای اطلاعات بیشتر در مورد این موضوع میتوانید مقاله آیا پرداختن به موضوع تربیت دخترانه ضرورتی دارد؟ در سامانه همیار ۲۸ مطالعه کنید.
برخی اصولی که در زمینه موضوع تربیت دخترانه لازم است به آنها پرداخته شود عبارتند از:
-
شناخت نقش‌های متناسب با جنس دختر و آمادگی برای پذیرش آن نقش‌ها
دختر ما در طول زندگی خود، با نقش‌های دختری، همسری، مادری و نقش‌های اجتماعی مواجه خواهد شد. بر این اساس، موقعیت‌های مختلف زندگی، ماموریت‌ها و وظایف جدید و متفاوتی را برای دختران می‌سازد. در کنار همه این وظایف لازم است حواسمان باشد که یک دختر برای پذیرش نقش همسری و مادری، نیاز به صبوری و فداکاری دارد.
-
توجه به هویت جنسیتی در دختران
دختر نوجوان،بیشترین هویت جنسیتی خود را از مادر می‌گیرد. یعنی علاوه بر این اینکه باید از سمت پدر، احساس مطلوبی دریافت کند و از محبت پدر سیراب شود، لازم است مادر برای او یک الگوی قابل ستایش باشد. یک دختر همواره باید احساس کند که مادرش در حال رشد است و مادر شدن و متاهل شدن مانع رشد او نبوده است. اهل علم بودن مادر، شادابی او و به خود رسیدنش عواملی هستند که به کسب هویت جنسیتیِ نوجوان دختر به خصوص در دوران بلوغ کمک می‌کند. در این صورت او بینش درستی از زنانگی و مردانگی خواهد داشت. به جنسیت خودش احساس تعلق می‌کند و توانایی ها و مهارت های کافی برای بروز زنانگی را کسب خواهد کرد.
-
چگونگی محبت به دختران
اگر چه رفتارهای عاطفی، نقش مهمی در محبت به دختران دارد، اما تنها در این مولفه خلاصه نمی‌شود. رفتارهایی مانند نشستن پای صحبتهای او، واکنش مناسب به صحبت‌ها بدون قضاوت، اعتماد کردن و مسئولیت دادن وجود دختر را از محبت والدین لبریز می‌کند. در کنار همه این رفتارها یکی از راهکارهای نشان دادن محبت در سنین نوجوانی این است که فرصت‌هایی را برای حضور او در عرصه‌های مختلف اجتماعی فراهم کنید.
-
نهادینه کردن حیا و عفاف
دختران حیا و عفاف را از والدین خود، به خصوص از مادر می‌آموزند. برای نهادینه کردن حیا و عفاف در دختران، لازم است مادر در خانه، تا جایی که می‌تواند زیبا و آراسته لباس بپوشد و حتی بهترین لباس‌های خود را در جمع خانواده خود استفاده کند. علاوه بر این، برای دختر خود نیز شرایطی را فراهم کند تا در محیط‌هایی که اشکال شرعی ندارد، بتواند زیبایی‌های دخترانه خود را بروز دهد.
-
پذیرش نقش‌ها اجتماعی
دختران برای پذیرش نقش‌های اجتماعی لازم است نگاه تمدنی پیدا کنند و فقط درگیر ظاهر و جلوه‌گری خود نباشند. در این راستا آشنایی با زندگی زنان مبارز در طول تاریخ گذشته و تاریخ معاصر، افق دید دختران را وسعت داده و برنامه زندگی آنها را برای بهره گیری از اوقات و لحظات زندگیشان دگرگون خواهد کرد. یک اصل مهم در یافتن نگاه تمدنی در دختران، ایجاد حس دیگر خواهی فداکارانه است. برای رسیدن به این هدف، می‌توان از حس مادری که در وجود همه دختران قرار دارد استفاده کرد. یعنی ابتدا او را علاقه‌مند به فرزندآوری و مراقبت از خانه و خانواده کرد تا کم کم بتواند برای مصلحت‌های خانواده بزرگ‌تر؛ یعنی جامعه؛ آماده شود.
در تربیت فرزند، پرداختن به موضوع تربیت دینی چه اهمیتی دارد؟
تعلیم و تربیت دینی فرایندی است که ادمی را برای نحوه خاصی از حیات مهیا می سازد.این نحوه زندگی بر مبنای اصول، قواعد و راهبردهای از پیش تعیین شده شکل می گیرد که از طریق عقاید و شریعت به ادمی عرضه شده است. تعلیم و تربیت دینی و اخلاقی فرزند اهمیت خاصی در نظام اموزشی و تربیتی اسلام دارد. پرورش دینی از حقوق کودکان و از وظایف ومسئولیت های خطیر پدر و مادر درارتباط با فرزندان است. پدران و مادران باید بکوشند این وظیفه بزرگ را انجام دهند. تربیت دینی به معنای اموزش و پرورش دینی است که می تواند نقش مهمی را در توسعه یک جامعه دینی و اسلامی ایفا کند. خانواده نقش اصلی را در تربیت فرزند در جامعه مذهبی ودینی و تعمیق ارمان های دینی ایفا می کنند. براین اساس پیشنهاد می شود که خانواده ها و سپس مربیان با الهام از فرهنگ دینی اسلام و آموزه های آن، به تربیت صحیح فرزندان بپردازند و این جز از طریق عمل صالح و پرهیز از عوامل غفلت زا میسر نخواهد شد.یکی از مباحث مهمی که در زمینه‌ی تربیت فرزند باید مورد مطالعه قرار بگیرد، بحث تربیت کریمانه است که پاسخگوی بسیاری از دغدغه های ما در مسیر تربیت فرزندان است.
مقاله برای داشتن تربیت کریمانه چه کنیم؟ در سامانه همیار ۲۸ به عناوینی از جمله: منظور از تربیت کریمانه چیست؟ با چه روش‌هایی می‌توان تربیت کریمانه را تقویت کرد؟ تربیت کریمانه چه تاثیراتی در تربیت فرزندان دارد؟ پرداخته خواهد شد.
خانواده به عنوان رکن اصلی تربیت، چه نقشی در پیشبرد و تعالی فرزندان دارد؟
پدر و مادر مسئول سلامت و رشد جسمی و روحی و مهمترین عامل سعادت و یا شقاوت فرزندان خود هستند، هر چه آنها در این زمینه سرمایه‌گذاری و تلاش بیشتری داشته باشند نتیجه و ثمره آن را در آینده بیشتر خواهند دید. حساس‌ترین وظیفه پدر و مادر در برابر فرزندانشان تربیت صحیح آنان است.
اسلام شخصیت آینده کودک را مرهون تربیت، پرورش و مراقبت پدر و مادر می‌داند و برای تمام لحظات زندگی و دوران عمر افراد دستورات خاص و مقررات ویژه‌ای دارد. یکی از مسائل مطرح شده در اسلام مساله وظایف والدین در تربیت فرزندان است که در نظر قرآن و اهل بیت(ع) جایگاه ویژه‌ای دارد. خداوند متعال در سوره فرقان یکی از ویژگی‌های بندگان راستین را توجه خاص به تربیت فرزند و خانواده خویش می‌داند؛ تا آن‌جا که آنها برای خود در برابر آنها احساس مسئولیت فوق‌العاده‌ای می‌کنند. خداوند در قرآن کریم می‌فرماید «آنها پیوسته از درگاه خدا می‌خواهند و می‌گویند که از همسران و فرزندان ما کسانی قرار ده که مایه روشنی چشم ما شود». مسلما چنین افرادی آنچه در توان دارند در تربیت فرزندان، همسران و آشنایی آنها به اصول و فروع اسلام و راه‌های حق و عدالت فروگذار نمی‌کنند و در آن‌جا که دستشان نمی‌رسد دست به دامن لطف پروردگار زده و دعا می‌کنند. همچنین در آیه ششم سوره التحریم خیرخواهی برای اعضای خانواده و تربیت دینی آنان را تکلیفی برعهده مومنان دانسته است.روی سخن این آیه به تمام مومنان است و دستوراتی درباره تعلیم و تربیت همسر، فرزندان و خانواده به آنها می‌دهد و می‌فرماید:
«ای کسانی که ایمان آورده اید! خود و خانواده خویش را از آتشی که هیزم آن انسان‌ها و سنگ‌ها هستند حفظ کنید.» همچنین امام سجاد(ع) در رساله حقوق خود با اشاره به این موضوع، تربیت نیکو و کمک برای ایجاد رفتار صحیح در فرزندان را از وظایف والدین برشمرده و فرمود: «حق فرزندت آن است که بدانی او از توست و خیر و شر او در همین دنیا به تو نسبت داده میشود و تو نسبت به تربیت شایسته او و راهنمایی‌اش به سمت و سوی خدا و کمک به خداپرستی‌اش مسئولی و در این مورد، پاداش یا کیفر داده خواهی شد. پس در کار تربیت فرزند، چنان رفتار کن که اگر در این دنیا آثار خوب داشت، مایه آراستگی و زینت تو باشد و با رسیدگی شایسته‌ای که نسبت به او داشته‌ای، نزد پروردگارت عجر و حجت داشته باشی.»
جمع بندی موضوع تربیت مطلوب
این مقاله به اهمیت دستیابی به تربیت مطلوب و متعادل پرداخته و به هماهنگی بین خانواده، مدرسه و مسجد تأکید دارد. خانواده به عنوان پایه و اساس تربیت نقش کلیدی در شکل‌گیری شخصیت کودکان دارد و باید در تعامل با مدرسه و مسجد برای بهبود توانمندی‌های کودکان همکاری کند. مسجد نیز با تقویت ارزش‌های دینی و اخلاقی نقش حیاتی دارد. مقاله بر نقش محوری خانواده در تربیت صحیح و مدیریت هماهنگی بین این ارکان تأکید می‌کند و اهمیت تربیت کریمانه به عنوان پاسخی به دغدغه‌های تربیتی را مطرح می‌سازد. موضوع تربیت کریمانه در مقالات بعدی به تفصیل بیان خواهد شد. همچنین ضرورت توجه به تفاوت‌های تربیت دخترانه و پسرانه را یادآوری می‌کند و والدین را به هدایت فرزندان به سوی عمل صالح و آموزه‌های اسلامی دعوت می‌نماید.
در صورتی که تمایل دارید تا با دوره های تربیتی متنوع، اردو های ماجرا محور، پرونده های ویژه تربیتی و همچنین استفاده از ظرفیت مشاوران برجسته تربیتی کشوری بهره مند شوید، فقط کافی ست تا به سایت همیار 28 مراجعه کنید و از دوره ها و مقالات ما بازدید بفرمایید.خوشحال می شویم تا نظرات ارزشمند خود را با ما در میان بگذارید.
همیار 28، یاری برای تربیت
مقالات مشابه
0دیدگاه ثبت شده، نظر تو چیه؟
