نویسنده: محمد رضا جمالی - 2025/01/29

اردو چیست؟

نقش در اردو در نظام تعلیم و تربیت

 اردو یکی از مهمترین ابزار های تربیتی است که غفلت از آن می تواند مربیان، معلمان و اولیاء را دچار مشکل کند.

اردو بستری کلیدی برای تربیت در سنین مختلف است که می تواند راهگشای مربیان و معلمان در این عرصه باشد.
در ادامه از چیستی و چرایی اردو، کارکرد های آن و نقش اردو در نظام تعلیم و تربیت دنیا صحبت خواهیم کرد.

 

اردو چیست؟

اردو مسافرتی است دسته‌جمعی با هدفی معین و مشخص همچون: کسب دانایی، توانایی، سازگاری اجتماعی و تفریح. 

در اصطلاح اردو فعالیتی سازمان‌یافته، نظام‌مند و هدفمند است که به‌صورت گروهی و با برنامه‌های معین، تحت نظارت و هدایت مربّی در محیطی خارج از محدوده فعالیت‌های روزمرّه برگزار می‌گردد.  آشنایی با فعالیت‌های گروهی و تقویت روحیه نظم‌پذیری اجتماعی و هم‌زیستی اسلامی. در اسلام سفر رفتن برای کسب معرفت و دانش‌اندوزی و پندگیری از شگفتی‌های طبیعت و آثار باقی‌مانده از امت‌های گذشته و بهره‌گیری از پیشرفت‌های عملی دیگران و بر آوردن نیازهای جامعه اسلامی و تقویت دانش مسلمین نه‌تنها مطلوب است، بلکه در برخی موارد، لازم و ضروری است .

 

اردو چه کارکرد هایی دارد؟

بیش از یک قرن پیش، بسیاری از صاحب‌نظران به تأثیر یادگیری در اردو پی برده‌اند. در اردوها، کودکان از طریق تعامل اجتماعی با همسالان و مربیان خود، به توسعه فعالیت‌های جسمانی و مهارت‌های اجتماعی، عاطفی و شناختی می‌پردازند. در سال 1930 ، جان دیوئی   در نظام آموزشی آمریکا در زمینه آموزش در فضای باز و خارج از مدرسه، تغییراتی داد؛ وی معتقد بود که اردو و آموزش و پرورش سنَّتی می توانند مکمَّل یکدیگر باشند. به دنبال این تغییر، کشورهای دیگر نیز از تجربه اردو برای توسعه و تقویت یادگیری جوانان استفاده کردند؛ به گونه ای که امروزه در کشورهای استرالیا، ژاپن و فنلاند، اردوگاه ها به عنوان بخش جدایی ناپذیر، در کنار آموزش داخل مدرسه به حساب می آید..
نتایج بررسی‌ها در خصوص آموزش‌های غیررسمی در کشورهای فنلاند و ژاپن، نشانگر آن است که اردوهای دانش‌آموزی، تأثیر بسزایی در پیشبرد اهداف آموزشی و تربیتی دارد؛ به‌طوری‌که منجر به یادگیری و تقویت روحیه همکاری و کارگروهی، انعطاف فکری و نو پدیدسازی، بالارفتن پشتکار و صبر و حوصله، انضباط درونی، احترام به دیگران، افزایش شوق یادگیری و کار، بالابردن اعتمادبه‌نفس، پرورش حس مسئولیت‌پذیری، تقویت اعتقادات مذهبی، ایجاد رفاقت و دوستی در بین کودکان، توجه به خودمدیریتی و ایجاد شادی و نشاط در بین دانش‌آموزان می‌شود .
با اقبال و بهره ‌گیری از فرصت و ظرفیت‌های فوق‌برنامه و برنامه‌ریزی دقيق برای آن می‌توان علاوه بر انتقال معلومات، به مهم‌ترین هدف تربيتی كه همان تغيير در نگرش و رفتار است نایل گردید. تنوع این نوع فعالیت‌ها و فضای صميمی منعطف و پرانگيزه آن از عوامل مؤثر در این تغيير است. از طریق فعالیت‌های متنوع فوق‌برنامه یا فعالیت‌های آموزشی غيررسمی می‌توان نگرش و رفتار دانش‌آموزان را هدایت نمود و طرح و اقدامات متعددی را در این زمينه به مرحله اجرا درآورد.
این فعالیت‌ها می‌توانند گستره وسيعی از امور نظير گردش، بازدید علمی، اجرای نمایشنامه، سفر، ورزش و امثال اینها را در برگيرد. ازآنجاکه آموزش‌های غيررسمی مبنای هرگونه آموزش و یادگيری را بر فعالیت‌های خودجوش و طبيعی یادگيرندگان قرار می‌دهد و محيط غيررسمی، دوستانه و مبتنی بر فعالیت‌های مستقل افراد است، آنها در این نوع آموزش‌ها برای مشاركت در یادگيری، از انگيزه و علاقه بيشتری برخوردار هستند. ازاین‌ روی این قبيل آموزش‌ها زمينه مساعدتری را برای تربيت شهروندان ایجاد می‌کنند .
نتایج پژوهش محققان سایر كشورها نيز مؤید مطلوبيت فعالیت‌های فوق‌برنامه است. به‌عنوان نمونه وودز  معتقد است كه اگر مسئولان می‌خواهند فعالیت‌های تحصيلی دانش‌آموزان نتیجه‌ای در برداشته باشد، باید از فعالیت‌های فوق‌برنامه نيز استفاده كنند. به‌ویژه اگر فعالیت‌های فوق‌برنامه در محيط خارج از مدرسه باشد، تأثير آن بسيار بيشتر خواهد بود. شوروی تومن و تولی  بر تأثیر مثبت فوق‌برنامه بر عملکرد دانش‌آموزان، بلوم فیلد و باربر  بر اصلاح خودباوری، چامبرز و اسکریبر  بر دستاوردهای آموزشی، بتز و ردکی  بر جنبه‌های درمانی فعالیت‌های فوق‌برنامه در نتایج تحقيقات خود تأکید داشته‌اند.
پژوهش‌ها نشان داده است با مشارکت در انجام فعالیت‌های فوق‌برنامه، فوائد بسیاري حاصل می‌گردد. دانش‌آموزانی که در فعالیت‌های فوق‌برنامه مشارکت می‌کنند، داراي سازگاري اجتماعی بیشتری هستند .

اجرای بازی های هدفمند در اردو جزو برنامه های ضروری در اردو است
بسیاری از تحقیقات رابطه مثبت میان مشارکت در فعالیت‌های فوق‌برنامه و اعتمادبه‌نفس را نشان می‌دهد .
مشارکت در فعالیت‌های فوق‌برنامه، موجب افزایش بهداشت روانی در نوجوانان خواهد شد .
فعالیت‌های فوق‌برنامه در تقویت ابعاد جسمی، عاطفی، اجتماعی، علمی، زیبایی‌شناختی و معنوی کودکان نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند .
پژوهش‌های اخیر نشان داده است. مشارکت در فعالیت‌های فوق‌برنامه با زمینه‌هایی چون کاهش اختلال ترک تحصیل در مدرسه به‌خصوص در سال‌های دبیرستان، کاهش میزان مصرف مواد مخدر و جرائم، افزایش رقابت‌های بین‌فردی و خودانگاره مثبت و معدل بالا و تعامل با مدرسه، مشارکت فعال در روند سیاسی و دیگر فعالیت‌های داوطلبانه، سلامت و بهداشت روان در بزرگسالی مرتبط است .
با مراجعه به مقررات و قوانين آموزشی كشور مشاهده می‌شود كه فرصت‌ها و زمینه‌های مناسبی برای طراحی و اجرای فعالیت‌های فوق‌برنامه پیش‌بینی شده است. به طور مثال در بند،7، 11 و 12 از ماده 2 قانون اهداف و وظایف وزارت آموزش‌وپرورش مصوب سال 1366 بر شناخت، شکوفا كردن و پرورش استعدادهای دانش‌آموزان و تقویت روح بررسی و تتبع، تحقيق، ابتکار و خلاقيت در تمام زمینه‌های علمی، فرهنگی و علوم اسلامی تأكيد شده است. همچنين ایجاد روحيه احترام به قانون و التزام به اجرای آن، ایجاد و تقویت روحيه اخوت اسلامی و تعاون عمومی و... از جمله اهداف اساسی این وزارتخانه لحاظ شده است .

کدام صفات تربیتی را در اردو می توان محقق کرد؟

آشنایی با طبیعت و ایجاد فرصتی برای تفکر و تدبر در آیات الهی و شگفتی‌های آفرینش به مصداق آیه شریفه (قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللَّهُ یُنْشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ )
افزایش حس مسئولیت‌پذیری، استقلال و مشارکت دانش‌آموزان
شناخت، پرورش و هدایت استعدادها و توانمندی‌های دانش‌آموزان
تربیت دینی، اجتماعی، اقتصادی و... 
غنی‌سازی برنامه‌های درسی و اوقات فراغت دانش‌آموزان
ایجاد روحیه نشاط و شادابی در دانش‌آموزان
تعمیق مهارت‌های فردی و گروهی به‌منظور تربیت افراد مؤثر
تمرین زندگی اجتماعی و چگونه زیستن با دیگران  و تجربه عملی با هم زیستن و در طبیعت زیستن  
رفتــن بــه مكانــي غيــر از محيــط یکنواخــت هميشــگي بــرای مخاطبیــن شــرايطي را از نظــر تربيتــي فراهــم مي‌كنــد كــه در محیطهــای معمــول امــكان دسترســي بــه آن میســر نيسـت
اردو بـه لحـاظ ماهيـت گروهـي آن‌ یـک ارتبـاط متقابـل، صمیمـی و تنگاتنـگ بيـن اعضـا بـه وجـود می‌آورد
 انتقــال پیــام به‌صورت غیرمســتقیم و الگوپذیــری مخاطبیــن به‌واسطة خوشایند بــودن برنامه‌ها بــرای ایشـان و فضـای کلاسی، اردو را به یک برنامه تأثیرگذار کم‌نظیر بــدل کــرده اســت
متنــوع بــودن برنامه‌ها در فضایــی دور از خســتگی و دل‌زدگی، زمینـه شناسـایی و بـروز تمام استعدادها و تمایلات را فراهــم می‌کند.
کار جمعـی، دسـت در دسـت هـم نهـادن و بـه همدیگـر اعتمـاد و اتـکا داشـتن و دیگـر دوسـتی و وفـاداری به همنوع، گسسـت مقطعـی از پایـگاه عاطفـی خانـواده، آزمـودن دوسـت، کســب تجربــه، همــه حکمت‌هایی هســتند کــه در عرصــه و پهنة اردو تحقــق پیــدا می‌کند.
امــكان طــرح واقعــي بســياري از مســائل اجتماعــي و اخلاقی، بهره‌مندی از مجسم‌سازی و تصویرســازی وقایـع مهـم و سـازنده در محيـط کلاس و کتابخانه نیست، ولــی در فضــاي اردو به‌راحتی ایــن مهــم شــدني اســت.
 امـکان اسـتفاده از مـدل تربیتـی الگـو محـور یـا مربـی محــور در فرایند تربیتــی اردوگاه افزایــش می‌یابد، زیــرا برنامه‌ها ً صرفاً گروهــی اســت و نــه فــردی و هــر گــروه بایــد یــک مربــی تربیتــی داشــته باشــد.
در اردو می‌توان روحیــات و ویژگی‌های افــراد را شناسـایی کـرد و بـا فهـم دقیـق از توانمندی‌ها، قوت‌ها و ضعف‌های متربیـان بـرای رشد تربیـت ایشـان برنامه‌ریزی کـرد.
 رشد تفکر و رفتـار اجتماعی، تعاون و مسئولیت‌پذیری، صبـر و خویشتن‌داری، تقویـت هویـت ملـی، کسـب اعتمادبه‌نفس بیشــتر و در آخــر شــادی و نشــاط و تخلیة هیجانـات نیـز از دیگـر کارکردهـای اردو بـه شـمار می‌رود.  

 

آیا از اردو در منابع اسلامی یاد شده است؟

سفر در اسلام دارای ارزش و جایگاه والایی است. قرآن کریم به‌عنوان منبع اولیّه معارف اسلامی، هفت مرتبه انسان را به «سیر فی‌الارض» یا گردش در روی زمین فراخوانده است.  


در حديثى به نقل از رسول خدا (صلی‌الله عليه و آله) آمده است: «لَوْ يَعْلَمُ النَّاسُ رَحْمَةَ اللَّهِ لِلْمُسَافِرِ لَأَصْبَحَ النَّاسُ عَلَى ظَهْرِ سَفَرٍ إِنَّ اللَّهَ بِالْمُسَافِرِ رَحِيم‏» ؛ (اگر مردم شفقت و رحمت خدا به مسافر را مى ‏دانستند، همگى اقدام به مسافرت مى ‏كردند، همانا خداوند به مسافران مهربان است).


تأکید اسلام بر مسافرت و مشمول کردن آن به احکام پنج‌گانه اسلامی نشان می‌دهد که سفر دارای حکمت و آثاری است و با اهداف خاصی توصیه شده است؛ در این مجال به بررسی بعضی از این حکمت‌ها، آثار و اهداف در عناوین ذیل می‌پردازیم.

 

عبرت‌آموزی در سفر به اماکن تاریخی

قرآن در آيات متعددى مردم را به گردش در روی زمين دعوت کرده تا درباره سرنوشت پیشینیان تفکر کنند و از عاقبت آنها درس عبرت بگيرند. خداوند سنت‌هایی در اقوام پیشینیان داشته كه اين سنت‌ها هرگز جنبه اختصاصى ندارد و به‌صورت يك سلسله قوانين حياتى در باره همگان، گذشتگان و آيندگان، اجرا می‌شود. تاريخ، خصوصيات اخلاقى و كارهاى نيك و بد و تفكرات گذشتگان را براى ما بازگو می‌کند، و علل سقوط و سعادت، كاميابى و ناكامى جامعه‌ها را در اعصار و قرون مختلف نشان می‌دهد، و در حقيقت تاریخ‌گذشتگان آينه زندگى روحى و معنوى جامعه‌های بشرى و هشدارى است براى آيندگان. به همین جهت قرآن مجيد به مسلمانان دستور می‌دهد: برويد در روى زمين بگرديد و در آثار پيشينيان و ملت‌های گذشته و زمامداران و فراعنه گردنكش و ستمگر دقّت كنيد، و ببینید عاقبت كار آنها كه كافر شدند، و پيامبران خدا را تكذيب كردند و بنيان ظلم و فساد را در زمين گذاردند، چگونه بود؟ و سرانجام كار آنها به كجا رسيد؟
آثارى كه در نقاط مختلف روى زمين از دوران  قديم باقی‌مانده اسناد زنده‏ و گوياى تاريخ هستند، و حتى ما از آنها بيشتر از تاريخِ نوشته شده بهره‌مند شويم. مطالعه يك سطر از اين تاریخ‌های زنده معادل مطالعه يك كتاب قطور تاريخى است و اثرى كه اين مطالعه در بيدارى روح و جان بشر دارد با هیچ‌چیز ديگرى برابرى نمی‌کند. به همین دلیل قرآن مجيد دستور می‌دهد كه مسلمانان در روى زمين به سیروسیاحت بپردازند و آثار گذشتگان را در دل زمين و يا در روى خاك با چشم خود ببينند و از مشاهده آن عبرت گيرند. چنان‌که به‌عنوان نمونه در آیه 11 سوره انعام می‌فرماید: «قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ ثُمَّ انْظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ»؛([ای پیامبر!] بگو: روى زمین سیر کنید؛ سپس بنگرید سرانجام تکذیب کنندگان آیات الهى چگونه بود ؟!)

 

اندیشه در نشانه های خداوند در سفر به دامن طبیعت

افزون بر ۷۵۰ آیه از قرآن به پدیده‌های طبیعی اشاره و بیش از ده درصد آیات این کتاب به موضوع طبیعت اختصاص‌یافته است.   هدف این آیات توجّه دادن به شگفتی‌های طبیعت و بیان قدرت الهی در آفرینش است. بعضی از این آیات انسان را برای تدبّر در این شگفتی‌ها، دعوت به سفر در گستره طبیعی زمین نموده است. به‌عنوان‌مثال خداوند در آیات 19 و 20 سوره عنکبوت برای اثبات امکان معاد می فرماید: «أَوَلَمْ يَرَوْا كَيْفَ يُبْدِئُ اللَّهُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ إِنَّ ذَلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ * قُلْ سيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَيْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللَّهُ يُنْشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ إِنَّ اللَّهَ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدير»؛ (آیا آنان ندیدند چگونه خداوند آفرینش را آغاز مى کند، سپس آن را باز مى گرداند؟! این امر بر خدا آسان است. بگو: در زمین بگردید و بنگرید خداوند چگونه آفرینش را آغاز کرده است؟ سپس خداوند [به همین گونه] جهان آخرت را ایجاد مى کند؛ به یقین خدا بر هر چیزى تواناست).

 

تفریح سالم و کسب تندرستی

آموزه‌های دینی به‌سلامتی و تفریحات سالم اهمیت ویژه‌ای داده است. شادابی و تندرستی لازمه زندگی است. افرادی که در کارهایشان بانشاط‌تر هستند، موفقیت آنها از دیگران بیشتر است. سفرکردن یکی از راه‌های به‌دست‌آوردن سلامتی است.

رسول گرامى‏ اسلام (صلی‌الله عليه و آله) فرمود: «سافِرُوا تَصِحُّوا »؛ (سفر كنيد تا تندرست باشيد).

امام سجاد (علیه‌السلام) فرموده‌اند: «حُجُّوا وَ اعْتَمِرُوا تَصِحَّ أَبْدَانُكُمْ »؛ (به حج و عمره برويد تا بدن‌های شما سالم بماند).

در این دو روایت، سلامتی و تندرستی در گرو سفر تضمین شده است. به این معنا که اگر به‌سلامتی خود می‌اندیشید مسافرت کنید، چون در مسافرت هم تفریح هست و هم تندرستی به دست می‌آید.

در بازی ها روحیه اهمبستگی افراد تقویت می شود.

امام علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «عَلَى‏ الْعَاقِلِ‏ أَنْ‏ يَكُونَ‏ طَالِباً لِثَلَاثٍ‏ مَرَمَّةٍ لِمَعَاشٍ أَوْ تَزَوُّدٍ لِمَعَادٍ أَوْ تَلَذُّذٍ فِي غَيْرِ مُحَرَّمٍ »؛ (خردمند از شهری به شهری [و از کشوری به کشور دیگر] نمی رود مگر برای یکی از این سه چیز، کسب حلال برای گذراندن زندگی، گام نهادن در راه آخرت و برخورداری از لذت حلال).

سفر کردن در حقيقت، بهره ‏گيرى از امكانات طبيعى و هم ‏نوايى با طبيعت است که هميشه سرشار از زيبايى، روح و روان آدمى را شاداب مى‏ سازد و در پى سلامت روح، جسم آدمى نيز با طراوت مى‏ شود.

زیارت اولیای الهی

یکی از تأثیرگذارترین سفرها، سفر به‌قصد زیارت اولیای الهی است. در اسلام زیارت اولیای الهی یکی از بهترین توشه‌های آخرت شمرده شده و بسیار مورد سفارش قرار گرفته است.

امام صادق (علیه‌السلام) از قول پيامبر (صلى اللَّه عليه و آله) نقل می‌کند: «مَنْ أَتَانِي زَائِراً وَجَبَتْ لَهُ شَفَاعَتِي وَ مَنْ وَجَبَتْ لَهُ شَفَاعَتِي وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ »؛ (هر كس به قصد زيارت من بيايد، شفاعت من بر او واجب می شود و کسی که شفاعت من شامل حال وی شود بهشت بر او واجب می شود ).

امام رضا(علیه السلام) درباره زیارت امامان معصوم(علیهم السلام) می فرمایند: «إِنَّ لِكُلِّ إِمَامٍ عَهْداً فِي عُنُقِ أَوْلِيَائِهِ وَ شِيعَتِهِ وَ إِنَّ مِنْ تَمَامِ الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ زِيَارَةَ قُبُورِ هِمْ‏ فَمَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِي زِيَارَتِهِمْ‏ وَ تَصْدِيقاً بِمَا رَغِبُوا فِيهِ كَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَ هُمْ يَوْمَ الْقِيَامَة »؛ (هر امامى را بر گردن دوستان و شيعيانش پيمانى هست، و از علامات و موجبات كمال وفاء به آن پيمان، زيارت قبور ايشان است، پس كسانى كه از سر رغبت و شوق به زيارتشان، و براى اثبات صدق رغبت و شوق خود ايشان را زيارت كنند، أئمّه‏ ايشان در روز قيامت شفيع آنها خواهند بود).

در منابع معتبر روایات از این دست فراوان هستند که مؤمنین را ترغیب و تشویق به زیارت می کند.

 

کسب تجربه، دانش و معارف دین

سفرکردن جهت کسب مهارت و دانش اندوزی در کلام پیشوایان دین بسیار به چشم می خورد و روایات در این باره فراوان است؛

رسول خدا(صلی الله علیه و آله) می فرمایند: «مَنْ سَلَكَ طَرِيقاً يَطْلُبُ فِيهِ عِلْماً سَلَكَ اللَّهُ بِهِ‏ طَرِيقاً إِلَى الْجَنَّةِ وَ إِنَّ الْمَلَائِكَةَ لَتَضَعُ أَجْنِحَتَهَا لِطَالِبِ الْعِلْمِ رِضًا بِهِ‏ وَ إِنَّهُ يَسْتَغْفِرُ لِطَالِبِ الْعِلْمِ مَنْ فِي السَّمَاءِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ حَتَّى الْحُوتِ فِي الْبَحْرِ وَ فَضْلُ الْعَالِمِ عَلَى الْعَابِدِ كَفَضْلِ الْقَمَرِ عَلَى سَائِرِ النُّجُومِ لَيْلَةَ الْبَدْرِ وَ إِنَّ الْعُلَمَاءَ وَرَثَةُ الْأَنْبِيَاءِ إِنَّ الْأَنْبِيَاءَ لَمْ يُوَرِّثُوا دِينَاراً وَ لَا دِرْهَماً وَ لَكِنْ وَرَّثُوا الْعِلْمَ فَمَنْ أَخَذَ مِنْهُ أَخَذَ بِحَظٍّ وَافِر »؛ (كسى كه در راهى رود كه در آن دانشى کسب کند خدا او را به بهشت رهنمون می شود، همانا، فرشتگان با خرسندى بالهاى خويش برای طالب علم می گسترانند و اهل زمين و آسمان و حتی ماهيان دريا براى دانشجو طلب آمرزش می کنند و برترى عالم بر عابد مانند برترى ماه شب چهارده است بر ستارگان ديگر...).

 

نقش اردو در تربیت چیست؟

تعلیم‌وتربیت در کشورهای مختلف از شیوه‌های گوناگونی برخوردار است؛ بخشی به‌صورت رسمی و کلاسیک است که در مدارس باتوجه‌به برنامه‌ریزی‌های خاص خود شکل می‌گیرد و بخشی به طور غیررسمی انجام می‌شود. احمدیان راد  یادآور شده است که میان انواع تربیت، تربیت غیررسمی و زمینه‌های  اجتماعی و فرهنگی، بیش از محیط‌ها و عوامل تربیت رسمی، در تغییر رفتار مؤثر است؛ بنابراین، اگر تربیت غیررسمی، در زمینه‌هایی صورت گیرد که موردعلاقه و رغبت افراد است و با ظرفیت‌های روان‌شناختی و زمینه‌های اجتماعی فرهنگی آنان هماهنگی دارد، تأثیرات مثبت بیشتری بر رشد آنان خواهد گذاشت. فعالیت‌های فوق‌برنامه و به طور عام تربیت غیررسمی، با اینکه در چارچوب کلاس درس گنجانده نمی‌شود، می‌تواند در کنار آموزش‌وپرورش رسمی، نقش مکملی را ایفا کرده و در رسیدن به اهداف تربیتی، نقش مهمی داشته باشد. همچنین پژوهش‌ها نشان داده است، برنامه‌ها و آموزش‌های غیررسمی در قالب اردوهای دانش‌آموزی که به طور ضمنی، هدف‌های تربیتی را دنبال می‌کند؛ کارایی و تأثیر بیشتری از آموزش‌وپرورش رسمی دارد.
آموزش‌های رسمی دارای ویژگی‌هایی چون زمان بسته، كلاس محور، مؤسسه مدار، برنامه‌محور، معلم‌محور و كتاب محور هستند. در این نوع یادگيری، امتحان ابزاری برای فشار و یادگيری است و به طور عمده بخشی جداناپذیر و طبيعی از فرایند یادگيری به شمار نمی‌آید. شاگردان وادار می‌شوند كه مباحثی را بياموزند كه ضرورت آنها را احساس نمی‌کنند و یا تکاليف و تمرین‌هایی را انجام دهند كه انگيزه و علاقه چندانی برای انجام آنها ندارند .
از جمله ویژگی‌های آموزش رسمی این است كه نظام‌های رسمی آموزشی به تغييرات اجتماعی دیر واكنش نشان می‌دهند و با نوعی محافظه‌کاری پيش می‌روند.  
برنامه‌های رسمی مدارس در زمينه آموزش شهروندی، تنها دانش و اطلاعات افراد را در پاره‌ای موارد افزایش می‌دهند؛ ولی بر نگرش‌ها و رفتارهای افراد كمتر مؤثر هستند. ازاین‌رو از طریق فعالیت‌های متنوع فوق‌برنامه و یا فعالیت‌های آموزشی غيررسمی می‌توان نگرش و رفتار دانش‌آموزان را در جهت اهداف مدنظر هدایت نمود و طرح‌ها و اقدامات متعددی را در این زمينه به مرحله اجرا درآورد 
اردو یکی از مهم‌ترین‌های ظرفیت‌ها و بسترهای تربیت برای نوجوانان است، اما اردو صرفاً به معنای برگزاری برنامه‌ای برای خوشگذرانی نیست؛ بلکه منظور از اردویی که می‌تواند اثر مستقیم و غیرمستقیم بر روی جامعه هدف بگذارد، اردویی با برنامه و داستان‌محور است که هدفی دقیق را دنبال کرده و برای همه لحظات اردو منطبق بر هدف موردنظر برنامه‌ریزی‌شده است. نکته قابل‌تأمل در مورد اردو این است که با برگزاری یک اردو نمی‌توان اهداف تربیتی را در یک روز به دانش‌آموزان منتقل کرده و رفتارسازی کرد؛ بلکه نیازمند به زنجیره اردویی منظم با برنامه و داستان‌محور هستیم تا بتواند بر اساس نظام مسائل نوجوانان و اهداف تربیتی مدنظر دین اسلام در طی چند سال این اهداف را بر روی جامعه هدف مدنظر اجرا و پیاده کند.

 

 اردو چه نقشی در نظام تعلیم‌وتربیت کشورهای دنیا دارد؟

اوقات فراغت مکمل نظام تعلیم‌وتربیت در شکل‌دهی به هویت جوانان است.
گذران مطلوب اوقات فراغت، نیازهای درونی فرد را برآورده می‌سازد و زمینه رشد ابعاد شخصیت وی را فراهم می‌نماید. اوقات فراغت زمینه پرداختن به موضوعات موردعلاقه فرد را به وجود می‌آورد چنان که اغلب الگوهای رفتاری جوانان را در میان موضوعات فراغتی آنان می‌توان یافت.  
بسیاری از کشورهای جهان و حتی کشورهای آسیایی، امروز از تشکیلات ملی و سازمانی برای هدایت اوقات فراغت به‌ویژه جوانان برخوردار هستند به‌طوری‌که در این سازمان‌ها و اتحادیه‌ها طیف وسیعی از فعالیت‌های اجتماعی، ورزشی، هنری، تفریحی، اردویی، جشن‌ها، برنامه‌های صحرایی و میدانی تحت پوشش قرار می‌گیرد.  
سیاست‌گذاری، جهت‌دهی و ارزش‌گذاری برنامه‌های اوقات فراغت به سمت فعالیت‌های سازنده و مفید، سالم و فعال ازیک‌طرف و شناخت نیازها و علایق جوانان از طرف دیگر، دو موضوع کلیدی و حساس هستند. تفریحات سالم موجب انبساط روانی سلامت جسمانی رشد و توسعه شخصیت و مشارکت اجتماعی و کاهش بزهکاری و شرارت ای اجتماعی احساس مسئولیت و رشد اخلاقی شده و منافع فردی و اجتماعی نیز خواهد داشت .
در اغلب کشورهای توسعه‌یافته، انحراف جوانان و نوجوانان و گرایش آن‌ها به‌سوی تفریحات ناسالم، ناشی از نداشتن برنامه صحیح و سیاست مناسب برای گذران اوقات فراغت و همچنین ناکافی بودن امکانات سالم تفریحی است. پژوهش‌های انجام شده در ایران نیز حاکی از این مطلب است که بسیاری از معضلات اخلاقی و اجتماعی و فرهنگی در بین نوجوانان و جوانان، ناشی از فقدان برنامه‌ریزی صحیح برای اوقات فراغت نوجوانان و جوانمان است .
امروزه در کشورهای استرالیا، ژاپن و فنلاند، اردوگاه‌ها به‌عنوان بخش جدایی‌ناپذیر، در کنار آموزش داخل مدرسه به‌حساب می‌آید.

غفلت از نقش اردو در تربیت فرزندان، می تواند خانواده ها را دچار مشکل کند.
نتایج بررسی‌ها در خصوص آموزش‌های غیررسمی در کشورهای فنلاند و ژاپن، نشانگر آن است که اردوهای دانش‌آموزی، تأثیر بسزایی در پیشبرد اهداف آموزشی و تربیتی دارد؛ به‌طوری‌که منجر به یادگیری و تقویت روحیه همکاری و کارگروهی، انعطاف فکری و نو پدیدسازی، بالارفتن پشتکار و صبر و حوصله، انضباط درونی، احترام به دیگران، افزایش شوق یادگیری و کار، بالابردن اعتمادبه‌نفس، پرورش حس مسئولیت‌پذیری، تقویت اعتقادات مذهبی، ایجاد رفاقت و دوستی در بین کودکان، توجه به خودمدیریتی و ایجاد شادی و نشاط در بین دانش‌آموزان می‌شود.

 

چه اردو هایی در سراسر دنیا برگزار می شود؟

همان طور که ذکر شد اردو در نظام های تعلیم و تربیت سراسر جهان دارای نقشی بی بدیل است. اردو در آموزش و پرورش های دنیا قدمتی قابل توجه دارد و متولیان تربیتی در آموزش و پرورش کشور های مختلف از دیرباز تا به امروز اردو های متنوع و با اهداف مختلف در بین دانش آموزان خود طراحی و اجرا کرده اند.

در ادامه به برخی از این اردو ها پرداخته خواهد شد.

سازمان پیشاهنگی آمریکا

پیشاهنگی ایده‌ای برگرفته از فعالیت‌های نظامی است که در ابتدا برای پسران تعریف شد، اما به دلیل جذابیت بالا مورد اقبال همه نوجوانان و جوانان قرار گرفت و مجموعه‌های دخترانه نیز به آن اضافه شد.
پیشاهنگی به‌صورت یک برنامه تربیتی کودک و نوجوان در اوایل قرن بیستم از انگلستان آغاز و در آمریکا و سایر کشورها گسترش یافت.
پیشاهنگی پسران  امریکا  هم اکنون به‌صورت یک انجمن غیرانتفاعی بزرگ فعالیت می‌کند که بیشتر از دو میلیون داوطلب بزرگسال نیز با آن همکاری دارند. آنچه در پیشاهنگی‌ها شاهدیم فعالیت افرادی است که درگذشته عضو این سازمان بوده‌اند و اکنون به جهت افزایش سن، متربی این مجموعه نیستند. مرکز پیشاهنگی تلاش می‌کند علاوه بر مسئولیت دهی به این افراد و واگذاری نقش‌های مختلف به آن‌ها روحیه داوطلبی  را در وجودشان تقویت نموده و چرخه تربیتی خود را فعال و کم‌هزینه نگه دارد.
هدف برنامه پیشاهنگی پسران امریکا این است که یک برنامه آموزشی ارائه دهد تا شخصیت‌ها را شکل داده، مسئولیت‌های مشارکت شهروندی را تمرین کرده و تناسب و سلامتی جسمی فردی را توسعه دهد.
مأموریت این برنامه این است که جوانان را آماده کند تا بتوانند در طول زندگی خود تصمیمات اخلاقی و اخلاق‌مدارانه بگیرند و این امر را از طریق آموزش قطره چکانی ارزش‌های موجود در قسم و قانون پیشاهنگی محقق می‌کند.
آن چه در مرکز پیشاهنگی شاهد هستیم وجود یک سند اهداف و ارزش‌های تعریف شده است که تمام فعالیت‌ها جهت تحقق اهداف آن به انجام می‌رسد سندی که شخصیت افراد را تبیین کرده و ویژگی شهروند امریکایی  را تعریف می‌کند و تلاش دارد با تقویت جسمی و روحی متربیان نسل آینده خود را تربیت نماید. برنامه پیشاهنگی پسران امریکا به دنبال تحقق همه اهداف و ارزش‌ها در طول یک جلسه یا یک اردوی فشرده نیست.
ضعفی که در اردوهای تربیتی کشور وجود دارد، نبود اردو در یک منظومه تربیتی است به این معنا که جایگاه و نقش هر اردو در طرح و اهداف کلان مجموعه‌های تربیتی مشخص نیست. همچنین مجموعه‌های تربیتی می‌خواهند همه اهداف و ارزش‌های موردنظر خود را در طول یک برنامه و اردو محقق کنند.
فعالیت‌های عینی و خارجی پیشاهنگی به دو شکل است:

  • جلسات 
  • اردو ها

البته اردوها گونه بسیار پیچیده‌تری از فعالیت‌هاست که به برنامه‌ریزی در دو مرحله بلندمدت (سالانه) و کوتاه‌مدت (ماهانه) متکی است.

 

برنامه‌ریزی سالانه

برنامه‌ریزی بلندمدت در کنفرانس سالانه برگزار می‌شود. زمان این کنفرانس در اواخر بهار و بلافاصله بعد از انتشار تقویم سالانه مدارس اجتماعات و شورای محلات است. این برنامه‌ریزی به‌گونه‌ای است که با برنامه‌ریزی مدارس در تعرض نباشد تا تمام افراد امکان شرکت در برنامه‌ها را داشته باشند.
نکاتی که در برنامه‌ریزی سالانه باید جمع‌آوری بشود.

1-جمع اوری اطلاعات مورد نیاز :

استخراج تاریخ وقایع مدرسه مانند امتحانات جشن‌ها تعطیلی‌ها و...
ثبت تاریخ دیگر برنامه‌های مدرسه که افراد گروه ممکن است بخواهند در آن شرکت کنند
بررسی برنامه شخصی خانواده‌ها که ممکن است با برنامه‌های گروه تداخل پیدا کنند
ثبت تاریخ فعالیت‌های شهری و کشوری دارای تداخل با برنامه‌های پیشاهنگی
همچنین نتایج:
بررسی نظرسنجی‌ها از اعضای گروه.
بررسی برنامه سال گذشته ضعف و قوت‌های آن.
تعیین اهداف و اولویت‌های گروه.
بررسی داده‌های مربوط به پیشرفت هر عضو.
ترسیم یک نمای کلی از برنامه سال بعد.

2-روند برنامه ریزی برای سر دسته ها توضیح داده شود و اهمیت آن ها در این روند برای ان ها روشن شود:

هر گروه باید اهداف فعالیتی برای خود تعریف نماید. این اهداف می‌تواند از موارد زیر باشد:
شرکت در اردوی تابستانی
داشتن حداقل یک ماجراجویی در فضای آزاد در هر ماه
تقویت روابط با مؤسسات طرف قرارداد از طریق پروژه خدمات‌رسانی جهت نفع رساندن به آن مؤسسه
به‌دست‌آوردن جایزه اردوزنی ملی و رسیدن به رتبه طلایی در رده‌بندی‌های خاص
برگزاری گلریزان جهت کمک به مخارج گروه مانند چادرها و انواع اردو زنی جدید. متربیان باید نسبت به گروه خود دغدغه داشته باشند و جهت رشد آن و تأمین هزینه‌های آن همه تلاش خود را به کار گیرند.

3-رهبران ارشد دسته ها باید پیشنویس آماده شده را با سایر رهبران جوان دسته ها و از طریق آن ها با همه اعضای گروه در میان بگذارند و نظرات آنان را بگیرند.
علاوه‌برآن اعضا می‌توانند نقشه سال جاری را ارزیابی کنند. برای این کار می‌توانند از روش شروع، ایست، ادامه که مبتنی بر سه سؤال ساده است استفاده کنند:

چه چیزهایی را انجام نمی‌دهیم که باید شروع کنیم؟
چه چیزهایی انجام می‌دهیم که باید متوقف شوند؟
چه چیزهایی خوب کار می‌کند و به موفقیت ما کمک می کند
 که باید بعد از این هم ادامه یابد ؟

4-افراد زیر باید درشرکت کنفرانس دعوت شوند تا بهره وری برنامه ریزی بالا برود:

رهبران جوان گروه
اعضای هیئت‌مدیره و  سایر رهبران بزرگسال گروه
نماینده شرکت اجرایی طرف قرارداد
سایر افرادی که ممکن است حضورشان مؤثر باشد؛ مانند والدین اعضای گروه

 

برنامه‌ریزی ماهانه

بعد از برنامه‌ریزی سالانه شورای رهبران گروه به‌صورت ماهانه دور هم جمع شده و برنامه گروه را برای ماه آینده بهینه‌سازی می‌کنند. این شورا متشکل از رهبر ارشد، رهبران دسته‌ها، و راهنمای گروه است.
شورای رهبران هیئت اجرایی منتخب گروه که وظیفه برنامه‌ریزی آماده‌سازی و ارائه برنامه پیشاهنگی گروه را برعهده دارد.
سه مهارت مهم برای رهبران جوان گروه لازم است تا بتوانند از عهده مأموریت گروه بر آیند: ارتباط، برنامه‌ریزی، و تاتا (توضیح، ارائه، تمرین، اجرا ) با برخورداری از این سه مهارت و یک تصویر درست از مسیر و نحوه اجرا موفقیت در اجرا قطعی است.
تمرین‌ها و آماده‌سازی آمادگی بزرگسالان
در وب‌سایت رسمی پیشاهنگی یک مجموعه کامل از آماده‌سازی بزرگسالان جهت رهبری گروه‌های پیشاهنگی معرفی شده است  که تمام رهبران تازه‌وارد باید آن‌ها را پشت سر بگذارند.
این دوره‌ها شامل موارد زیر است:
دوره‌های مقدماتی
دوره آشنایی با رهبری اردوهای مختلف
دوره نقش محور
دوره‌های تکمیلی فن محور
دوره مهارت‌های فضای باز
دوره تربیت مربی: مهارت ارائه و پرزنت به‌علاوه انتقال تجربه
دوره مدیریت بحران
آمادگی جوانان
مهارت‌های رهبری در گروه‌ها
مهارت‌های رهبری در بین سایر رهبران
مهارت‌های مدیریت زمان
توانایی مدیریت در شرایط آب‌وهوایی خطرناک
مدیریت پروژه

 

در اردو های مدارس در طبیعت سوئد چه اتفاقی می افتد؟

مدارس در طبیعت در سوئد کودکان زیر هفت سال را به دل کوه و دشت و دمن می‌برند تا آنها از ابتدا با زندگی در طبیعت خو بگیرند و مهارت‌های مختلف را بیاموزند.
مدارس I Ur Och Skur که به معنای «باران یا درخشش» است، بیشتر بر آموزش در فضای باز تأکید دارند.
مدیران این مدارس بر این باورند که محیط طبیعی، یادگیری را با استفاده از هر پنج‌حواس تشویق می‌کند، بیش از شنیدن و دیدن صرف در کلاس درس.
این مدارس طبیعت‌محور سال ۱۹۸۵ در سوئد آغاز به کار کردند و اکنون «یادگیری مبتنی بر تجربه برای سبک زندگی پایدار» را در ۲۰۰ مدرسه در سراسر کشور ارائه می‌دهند.
تنها در این مدرسه طبیعت که در شهر هاندن سوئد واقع شده ۳۰۰ دانش‌آموز در فهرست انتظار برای شرکت در دوره‌های آموزشی هستند. این مسئله نشان می‌دهد که خانواده‌های زیادی از این سیستم آموزشی استقبال کرده‌اند.
کودکان شب در کیسه‌خواب می‌خوابند
اِما ویکینگ که در ۲۵ سال گذشته در این مدارس تدریس می‌کرده، به آسوشیتدپرس می‌گوید: «برای بچه‌ها خیلی آسان‌تر است که از نزدیک ببینند چگونه می‌توان با آتش‌کار کرد، چگونه آتش روشن می‌شود. در طبیعت می‌توان حتی به آنها نحوه خاموش‌کردن آتش را آموخت و پخت و پزهای ساده‌روی آن را.»
تئوری درس نمی‌دهیم، آموزش عملیاتی است
به گفته او «وقتی موضوع شمارش اعداد یا تقسیم در میان باشد، ما تئوری درس نمی‌دهیم. میوه‌ها را می‌شماریم. بچه‌ها را می‌شماریم. همه چیز اینجا عملیاتی است. بچه‌ها می‌آموزند که چطور جورابشان را خودشان به پا کنند. چطور مراقب خود و دیگران باشند. چطور کوله‌پشتی‌شان را مرتب کنند. چه چیزی داخل آن قرار دهند و چه هنگام بطری آب‌شان را در بیاورند.»

گروهی از کودکان دو، سه‌ساله در ۶ هفته گذشته مشغول مطالعه آتش بوده‌اند. آنها در این دوره علاوه بر حضور در طبیعت، مهارت‌های دیگری نیز می‌آموزند از جمله با یکدیگر بودن، آماده‌کردن وسایل و مراقبت از خود و دیگران.
پخت‌وپز پنکیک در کنار بچه‌ها در دل طبیعت
اِما ویکینگ می‌افزاید: «بچه‌ها از اینکه می‌توانند در دل طبیعت باشند و روی آتش برای خودشان کلوچه و پنکیک درست کنند، خوشحال هستند. آنها در کنار یکدیگر چیزهایی را آماده می‌کنند و آنها را برابر بین یکدیگر تقسیم می‌کنند. مانند پنکیک‌های پخته شده امروز.»
آنها در دل طبیعت رها هستند و مربیان از دور آنها را نظاره می‌کنند
آندرس شپانسکی، مشاور ارشد آموزش در فضای باز می‌گوید: «یادگیری در فضای باز سطح استرس را کاهش داده و درعین‌حال بر تمرکز بچه‌ها می‌افزاید.»
کاهش استرس، با بودن در طبیعت
او می‌گوید: «در این شکل از آموزش سطح کورتیزول پایین آمده و سطح سروتونین بالا می‌رود. کورتیزول هورمون استرس است، اگر مدتی از زمان‌تان را در محیط‌های سبز سپری کنید، سطح استرس‌تان پایین آمده و تمرکزتان بیشتر ‌خواهد شد.»
شپانسکی بر این باور است که «مقطع تحصیلی پیش‌دبستانی در کشورهایی مانند سوئد برای آموزش در فضای باز بهتر است.»
او درعین‌حال تأکید دارد که «یادگیری در فضای باز باید به یک عادت برای همه سطوح در مدارس تبدیل شود.»
در این روش آموزشی علاوه بر تأکید بر حضور در طبیعت و تجربه آن، به کودکان آموزش داده می‌شود که چگونه مسئولیت خود و دوستان خود را بر عهده بگیرند. کودکانی که در این مدارس جنگلی در سوئد درس می‌خوانند، ساعات زیادی از روز را در فضای باز می‌گذرانند.

 

اردوی دوک ادینبورگ چیست؟

پرنس فيليپ، دوک ادینبورگ، برای اولین‌بار در پاییز سال ۱۹۵۴ به درخواست رئیس سابق الهام‌بخشش کننده‌اش، کورت هان، ایده‌ای در نظر گرفت که یک برنامه ملی را برای حمایت از توسعه جوانان ایجاد کند.

در دوران پس از جنگ، شاهزاده ارشد می‌خواست از لغو تحصیلات رسمی در سن ۱۵ سالگی و ورود به خدمت ملی در سن ۱۸ سالگی پیش از آن، پلیس کند تا مردان جوان بهترین استفاده را از وقت آزاد خود بکنند، علایقی پیدا کنند و اعتمادبه‌نفس و هدفمندی به دست آورند که آن‌ها را در آینده یاری دهد و آن‌ها را به شهروندانی کامل و موفق تبدیل کند.
پس از بحث و گفتگو با وزیر آموزش در سال ۱۹۵۵، دوک ادینبورگ با تعدادی از سازمان‌های ملی داوطلب جوانان با عضویت پسرانه مشاوره کرد تا یک برنامه آزمایشی راه‌اندازی کند.
برگزاری اولین دوره جایزه دوک ادینبورگ در فوریه ۱۹۵۶ به رهبری جان هانت (بعدها لرد هانت) که اقدامات لازم را در میان سازمان‌های همکار فراهم می‌کرد، آغاز شد.
این برنامه شامل چهار بخش بود؛ نجات و خدمات عمومی، اکسپدیشن‌ها، پیگیری‌ها و پروژه‌ها، و تناسب‌اندام که به طور جامع، جوانان را پشتیبانی، راهنمایی و مهارت‌آموز می‌کرد.
اولاً آزمایشی فقط شامل سازمان‌های ملی داوطلب جوانان بود و بسیاری در مارس ۱۹۵۶ در یک کنفرانس برنامه‌ریزی در کالج اشریج در هرتفوردشر، حضور یافتند. بااین‌حال، برنامه آزمایشی به‌سرعت گسترش یافت تا شامل مقامات آموزشی محلی، نیروی دریایی، ارتش و نیروی هوایی، و چند مدرسه مستقل و دبیرستان در سراسر انگلستان شود. پس از گذشت سال اول، ۷٬۰۰۰ پسر برنامه دوره دوک ادینبورگ را شروع کرده و ۱٬۰۰۰ جایزه به‌دست‌آمده بود.
در واقع، آزمایش به‌اندازه کافی موفق بود که تا سال دوم، سایر آزمایش‌های کوچک در خارج از کشور و برنامه‌ای برای دختران نیز راه‌اندازی شد. علاوه بر این، تعداد سازمان‌ها و جوانانی که درگیر می‌شدند بیش از دوبرابر شد.

برنامه دوک ادینبورگ در دهه‌های بعدی به رشد و تکامل ادامه داد و در سال ۱۹۸۰ حداکثر سن آن به‌گونه‌ای تغییر یافت که هر جوانی به سن ۱۴ تا ۲۴ سالگی می‌توانست در آن شرکت کند. در این زمان، برنامه‌های دوک ادینبورگ به فرمت چهاربخشی فعلی خود از: کمک به دیگران، فعالیت‌های ورزشی، مهارت‌ها و اکسپدیشن، با بخش اضافی اقامتی در سطح طلایی تبدیل شدند. محبوبیت این برنامه ادامه داشته و اکنون بیش از ۱۳۰ کشور و منطقه برنامه‌های دوک ادینبورگ را به‌عنوان بخشی از بنیاد بین‌المللی جایزه دوک ادینبورگ ارائه می‌دهند.

در سال ۲۰۲۰، جوانان به‌شدت نقش حیاتی در حمایت از جوامع در سراسر انگلستان برای پاسخ به ویروس کرونا ایفا کردند. ۳۳۰٬۰۰۰ نفر از جوانان به فعالیت‌های دوره دوک ادینبورگ خود ادامه دادند - یک نیروی بزرگ برای خیر، با اختصاص ۱٫۸ میلیون ساعت خدمت داوطلبانه، معادل ۸٫۵ میلیون پوند، به جوامع محلی در زمانی که بیشتر از همیشه به آنها نیاز داشتند. شرکت‌کنندگان در دوره دوک ادینبورگ، اقدامات بهداشت و درمانی را در میزهای آشپزخانه خود دوختند، بسته‌های غذایی را برای کسانی که به آنها نیاز داشتند تحویل دادند و کنسرت‌های مجازی را برای خانه‌های سالمندان برگزار کردند.

 

DofE چیست؟

تجربه‌ای که زندگی را تغییر می‌دهد. زمانی شاد و خوش با دوستان. فرصتی برای کشف علایق و استعدادهای جدید. یک ابزار برای توسعه مهارت‌های ضروری برای زندگی و کار. یک نشانی از دستاورد معترف به آن
.
DofE برای افراد مختلف، چیزهای مختلفی است که نسل‌ها را در نویدپراکنی با موفقیت در زندگی بزرگسالی حمایت می‌کند.

افراد ۱۴ تا ۲۴ سال می‌توانند در یکی از سه سطح پیشرفته شرکت کنند که پس از اتمام موفق، به دریافت جایزه برنز، نقره یا طلا Duke of Edinburgh منجر می‌شود.

در سطوح برنز و نقره باید چهار بخش را تکمیل کرد و در سطح طلا پنج بخش وجود دارد. این بخش‌ها شامل کمک به جامعه/محیط‌زیست، بهبود ورزش، توسعه مهارت‌های جدید، برنامه‌ریزی، آماده‌سازی و تکمیل یک اکسپدیشن و برای سطح طلا، کار با یک تیم در یک فعالیت اقامتی است.

هر جوانی می‌تواند در DofE خودش شرکت کند - بدون توجه به توانمندی، جنسیت، زمینه یا مکان.
به‌دست‌آوردن یک جایزه رقابت نیست و یا در مورد اول شدن نیست. اصل این است که محدوده‌ای را برای خود تعیین کنید و حدود شخصی خود را به چالش بکشید.

جوانان از طریق DofE، سرگرم می‌شوند، دوستان جدید پیدا می‌کنند، اعتمادبه‌نفس خود را بهبود می‌بخشند و اعتمادبه‌نفس بالاتری به دست می‌آورند. آن‌ها مهارت‌ها و ویژگی‌های ضروری برای کار و زندگی مانند مقاومت، حل مسائل، کار تیمی، ارتباطات و پیگیری را کسب می‌کنند که باعث بهبود رزومه و درخواست‌های دانشگاهی و شغلی آن‌ها می‌شود. کارفرمایان برجسته مهارت‌های آماده‌به‌کار جایزه بخش‌ها را به کار خود ارائه می‌دهند.

DofE سازمان‌هایی را که با جوانان کار می‌کنند برای اجرای برنامه‌های DofE، مانند مدارس، کالج‌ها، گروه‌های جوانان و باشگاه‌ها، مجوز می‌دهد. از طریق سازمان مجاز (LO)، جوانان (یا والدین/مراقبان آن‌ها) برای شرکت در یک محل پذیرش می‌پردازند و توسط رهبرانی که از طریق برنامه‌هایشان حمایت می‌کنند، حمایت می‌شوند و آن‌ها را در طول برنامه‌هایشان پشتیبانی می‌کنند، به آن‌ها کمک می‌کنند تا فعالیت‌هایشان را انتخاب، اهداف خود را تعیین و جایزه خود را به دست آورند.

Duke of Edinburgh’s Award یک انجمن خیریه ثبت شده است که از طریق اهدا، محل پذیرش‌ها و مجوزها تأمین می‌شود. این انجمن با LOها در سراسر انگلستان همکاری می‌کند تا فرصت‌های بیشتری را برای جوانان برای به‌دست‌آوردن مزایای شرکت در DofE ایجاد کند.

برنز - برای افراد بالای ۱۴ سال
نقره - برای افراد بالای ۱۵ سال
طلا - برای افراد بالای ۱۶ سال

 

زمان‌بندی

سه سطح برنامه‌ای وجود دارد که شما می‌توانید انجام دهید و هنگامی که با موفقیت آن‌ها را تکمیل کرده‌اید، به دریافت جایزه برنز، نقره یا طلا Duke of Edinburgh منجر می‌شود. اصلی‌ترین تفاوت‌ها بین آن‌ها مدت  زمانی است که برای تکمیل آن‌ها لازم است، چالش‌برانگیز بودن آن‌ها و حداقل سنی که می‌توانید شروع کنید.

فعالیت‌های بخشی باید به میانگین یک ساعت در هفته باشد، بافاصله مدت کامل بین اولین و آخرین فعالیت‌ها در بخش، در سطح برنز، معمول است که فعالیت‌ها هفتگی باشند. برای بخش‌های بلندتر در سطوح نقره و طلا (به تعویق‌انداختن نقره و برنز، به‌تناسب با فعالیت)، ممکن است برای فعالیت، بهتر باشد که بلندتر باشد (از نظر تعداد ساعت در هر جلسه) اما کمتر پیش آید. این می‌تواند به‌ویژه برای بخش مربوط به کمک به جامعه مناسب باشد تا به شرکت‌کنندگان امکان دهد فعالیت‌هایی جذاب، چالش‌برانگیز و مسئولانه بیشتری برعهده بگیرند. به‌عنوان‌مثال، در یک برنامه طلا به مدت ۱۲ یا ۱۸ ماه، شرکت‌کننده می‌تواند یک جلسه بلندتر (مثلاً ۶ ساعت) از کمک به جامعه را در هر ماه انجام دهد. البته فعالیت نمی‌تواند به کمتر از یک جلسه در ماه تقسیم شود.

برای هر بخش، باید هدفی چالش‌برانگیز اما قابل‌دستیابی تعیین کنید و بتوانید توسعه و پیشرفت منظم خود را به سمت این هدف نشان دهید. تمام فعالیت‌ها باید قبل از تولد ۲۵ سالگی شما به پایان رسیده باشند.

بسته به سن شما، شما می‌توانید در هر سطحی شروع کنید، اما بیشتر مردم ترجیح می‌دهند از سطح برنز شروع کرده و به سمت بالا پیش بروند.

زمان‌بندی برنز

معمولاً حداقل ۶ ماه طول می‌کشد تا برنامه برنز شما تکمیل شود.
بخش کمک به جامعه: ۳ ماه
 بخش ورزشی: ۳ ماه
 بخش مهارت‌ها: ۳ ماه
 بخش اکسپدیشن: ۲ روز/۱ شب

همچنین باید سه ماه اضافی را برای یکی از بخش‌های کمک به جامعه، ورزشی یا مهارت‌ها صرف کنید. این انتخاب شماست که کدام یک و هرچند که بعدها می‌توانید نظر خود را تغییر دهید، باید در ابتدا تصمیم بگیرید کدام بخش را بیشتر می‌خواهید انجام دهید. دانستن این که چقدر طول می‌کشد که آن را انجام دهید، به شما کمک می‌کند تا فعالیت خود را انتخاب کنید و اهداف خود را برای هر بخش تعیین کنید.

زمان‌بندی نقره

اگر قبلاً موفق به کسب برنز شده‌اید، حداقل ۶ ماه زمان می‌برد تا برنامه نقره را تکمیل کنید، یا ۱۲ ماه اگر به طور مستقیم به نقره رفته‌اید.
بخش کمک به جامعه: ۶ ماه
 بخش ورزشی و مهارت‌ها: یک بخش برای ۶ ماه و بخش دیگر برای ۳ ماه
 بخش اکسپدیشن: ۳ روز/۲ شب

اگر برنز را انجام نداده‌اید، باید به مدت ۶ ماه دیگر در بخش کمک به جامعه یا بخش بلندتر از بخش ورزشی یا مهارت‌ها صرف کنید.

زمان‌بندی طلا

برای طلا، باید برنامه‌تان را حداقل ۱۲ ماه انجام دهید اگر جایزه نقره خود را کسب کرده‌اید، یا ۱۸ ماه اگر از سطح طلا شروع کرده‌اید بدون انجام نقره - حتی اگر برنز را انجام داده‌اید. تفاوت بزرگ در سطح طلا این است که شما همچنین بخش اقامتی را انجام می‌دهید - برای پنج‌روز و چهار شب دور از خانه با انجام فعالیتی مشترک با افرادی که نمی‌شناسید.بخش کمک به جامعه: ۱۲ ماه
 بخش ورزشی و مهارت‌ها: یک بخش برای ۱۲ ماه و بخش دیگر برای ۶ ماه
 بخش اکسپدیشن: ۴ روز/۳ شب
 بخش اقامتی: انجام فعالیتی مشترک در محیطی اقامتی دور از خانه به مدت ۵ روز و ۴ شب.

اگر نقره را انجام نداده‌اید، باید به مدت ۶ ماه دیگر در بخش کمک به جامعه یا بخش بلندتر از بخش ورزشی یا مهارت‌ها صرف کنید.

 

eDofE

eDofE یک سامانه دیجیتالی است که در آن شرکت‌کنندگان برنامه DofE خود را و فعالیت‌های خود را آنلاین ثبت می‌کنند و هر بخش را توسط رهبر DofE خود تأیید می‌کنند. پس از ثبت‌نام، رهبر DofE شما یک حساب کاربری برای شما در eDofE ایجاد خواهد کرد و سپس یک ایمیل حاوی جزئیات ورودی به شما ارسال می‌شود. سپس شما آماده فعال‌سازی حساب کاربری خود و شروع انتخاب فعالیت‌ها و تعیین اهداف خود هستید.

در eDofE می‌توانید به‌آسانی انتخاب کنید که برای هر بخش چه کاری انجام دهید و انتخاب‌های خود و داور خود را توسط رهبر DofE خود تأیید کنید. شما می‌توانید در طول برنامه خود پیشرفت خود را بررسی کنید و شواهد خود را در انواع فرمت‌ها ارسال کنید. شما می‌توانید از داخل eDofE به رهبر DofE و سایر شرکت‌کنندگان در گروه خود پیام ارسال کنید. همچنین می‌توانید کوپن DofE خود را از eDofE دانلود کنید

راهنمای eDofE

وقتی یک بخش را تمام کردید، به گزارش داور نیاز دارید. داور می‌تواند این کار را آنلاین انجام دهد یا از کارت گزارش داور استفاده کنید که می‌توانید آن را عکس‌برداری کنید و به eDofE بارگذاری کنید.

وقتی تمام بخش‌ها را کامل کردید، سازمان مجاز شما جایزه DofE شما را از طریق eDofE تأیید خواهد کرد.
بخش‌ها چهار بخش اصلی در یک برنامه DofE وجود دارد؛ کمک به جامعه، فعالیت‌های ورزشی، مهارت‌ها، و اکسپدیشن. در سطح Gold، شرکت‌کنندگان همچنین بخش Residential را نیز تکمیل خواهند کرد.

 

بخش کمک به جامعه

کمک به جامعه به معنای اختصاص زمان برای انجام چیزی معنی‌دار است که تحریک شده توسط ایجاد تفاوت و تأثیرگذاری باشد، نه برای درآمدزایی.
شرکت‌کنندگان باید به دنبال فرصت‌های مؤثر در اطراف خود باشند - این می‌تواند به‌صورت حضوری یا آنلاین باشد. کمک به جامعه برای هر کسی به معنای متفاوتی است. بسیاری از افراد و سازمان‌ها مایل به ارائه فرصت‌های کمک به جامعه به شرکت‌کنندگان هستند. یک فرصت می‌تواند در جامعة شما، در کارگاه‌های اجتماعی، خیریه‌ها، سازمان‌های غیرانتفاعی و ارائه‌دهندگان فعالیت‌های تأییدشده کمک به جامعه وجود داشته باشد.
جوانان همچنین می‌توانند برای علایق اجتماعی، کمپین‌ها و در داخل سازمان مجاز خود (مانند مدرسه یا گروه جوانان) کمک به جامعه کنند. برخی از سازمان‌های تجاری نیز قابل‌قبول هستند، اگر بتوانند اثبات کنند که فرصت‌های کمک به جامعه را به طور مطابق با نتایج ما ارائه می‌دهند و نه به‌عنوان یک مزیت مالی برای خودشان.
همچنین می‌توانید به‌صورت یک تیم در کمک به جامعه مشارکت کنید که ممکن است راهی آسان‌تر برای یافتن فعالیت باشد اگر بتوانید یک نیاز محلی را که می‌توانید به آن کمک کنید، شناسایی کنید.

 

بخش فعالیت‌های ورزشی

برای فعالیت ورزشی خود باید هر گونه ورزش، رقص یا فعالیت فیتنس را انتخاب کنید - به‌اختصار، هر چیزی که نیازمند سطح پایدار انرژی و فعالیت فیزیکی است. به‌عنوان‌مثال، بازی ریاضتی به طور منظم و نشان‌دادن بهبود شخصی به شمار می‌رود. بااین‌حال، یادگیری برای تبدیل‌شدن به یک مربی در همان ورزش، فعالیت بخش مهارت‌ها است، درحالی‌که بودن یک مربی داوطلب برای بخش کمک به جامعه محسوب می‌شود.

 

بخش فعالیت‌های مهارتی چه فعالیت‌هایی محاسبه می‌شوند؟

برای فعالیت مهارتی خود باید یک فعالیت را انتخاب کنید که به شما امکان می‌دهد ثابت کنید که درک شما را گسترش داده‌اید و تخصص خود را در مهارت انتخابی خود افزایش داده‌اید. این نباید یک فعالیت فیزیکی باشد، به‌عنوان‌مثال، سوارکاری، زیرا این فعالیت به بخش فعالیت‌های ورزشی شما تعلق دارد؛ بااین‌حال، شما می‌توانید انتخاب کنید که در مورد مراقبت از اسب‌ها یاد بگیرید.
بخش گشت‌وگذار چه فعالیت‌هایی محاسبه می‌شوند
برای بخش گشت‌وگذار خود، شما باید یک سفر بدون همراه، خودکفایی را با هدفی مشخص برنامه‌ریزی، آماده شوید و انجام دهید. شما باید آموزش صحیح را برای سطح و نوع سفر خود داشته باشید، حداقل یک سفر تمرینی، یک سفر واجد شرایط (که مورد ارزیابی قرار می‌گیرد) و یک ارائه نهایی را برای انجام این بخش انجام دهید.
سفر شما باید توسط تلاش‌های فیزیکی خود (اما شما انتخاب‌های فراوانی دارید، نه فقط پیاده‌روی!) و با حداقل دخالت خارجی و بدون کمک موتوری انجام شود. همچنین مسیر شما باید یک سفر پیوسته باشد.

انواع حمل‌ونقل
پیاده‌روی
دوچرخه‌سواری
قایق
کانو یا کایاک
صندلی چرخ‌دار
سوارکاری

بخش اقامتی - فقط برای سطح طلا

برای بخش اقامتی خود باید در یک فعالیت مشترک یا دوره خاص با افرادی که آن‌ها را نمی‌شناسید، در یک محیط اقامتی دور از خانه و در یک محیط ناآشنا شرکت کنید. شب‌ها اغلب بخشی از تجربه هستند.
این بخش امکانات بالایی را برای شما فراهم می‌کند، اما باید با یک گروه منظم، یک خیریه ثبت‌شده یا یک ارائه‌دهنده فعالیت تأییدشده انجام شود. شما باید به طور فردی به آن پیوسته و نباید با یک گروه موجود از دوستان یا به‌عنوان بخشی از سفر مدرسه یا گروه جوانان شرکت کنید. شما در محل اقامت می‌مانید - از مرکز فعالیت یا اردوگاه تا کشتی یا ناوگان - اما نمی‌توانید با دوستان یا خویشاوندان اقامت کنید.
هیچ محدودیت سنی برای کسانی که می‌توانند فعالیت اقامتی خود را انجام دهند وجود ندارد، به‌عنوان‌مثال، یک پروژه حفاظتی داوطلبانی از تمام سنین بر روی آن حضور دارد - شما حتی ممکن است تنها زیر ۲۵ سال یا انجام‌دهنده DofE خود باشید.
فعالیت شما می‌تواند هر چیزی باشد که به شما فرصتی برای گسترش علاقه‌ها و تجربیات فراهم کند. این ایدئال برای امتحان‌کردن چیز جدید است یا می‌تواند به علاقه‌ها یا فعالیت‌های موجود در بخش‌های دیگر برنامه DofE شما مربوط باشد.

فعالیت اقامتی باید به طور معمول حداقل در مدت پنج‌روز پشت‌سرهم با حداقل چهار شب بروز شود. در شرایط استثنایی، و بر اساس صلاحدید سازمان مجاز شما (باید قبل از وقوع اجازه دریافت کنید)، این تعهد می‌تواند بر روی دو هفته پخش شود. بااین‌حال، باید حداقل چهار شب در طی دوره ۱۲ماهه که در آن فعالیت مشابه انجام می‌شود، انجام شود. در eDofE از شما سه تاریخ خواسته می‌شود - تاریخ شروع بخش (تاریخ شروع برنامه‌ریزی و آماده‌سازی خود) و همچنین تاریخ‌های شروع و پایان واقعی فعالیت اقامتی.  

 

 اردوی دولت پسران چگونه برگزار می شود؟

 دولت پسران یکی از برنامه‌های آموزشی و انتخابی در زمینه آموزش دولت برای دانش‌آموزان دبیرستانی آمریکا است. در این برنامه، دانش‌آموزان به‌عنوان بخشی از عملکرد دولت محلی، شهری و ایالتی شرکت می‌کنند. دولت پسران در سال 1935 تأسیس شد تا به مقابله با کمپ‌های نوجوانان پیشروی که تحت تأثیر سوسیالیسم قرار داشتند، بپردازد.
در دولت پسران، شرکت‌کنندگان حقوق، امتیازات و وظایف شهروندان دارای حق رأی را یاد می‌گیرند. آموزش این برنامه به‌صورت هدفمند و با تمرکز بر ساختار دولت‌های شهری، شهرستانی و ایالتی انجام می‌شود. فعالیت‌های دولت پسران شامل جلسات قانون‌گذاری، روند دادگاهی، ارائه‌های انجمن نظامی، جلسات عمومی، گروه‌های موسیقی و کر و فراگیری است.
پست‌های لژیون انتخاب دانش‌آموزان دبیرستانی سال سوم را برای شرکت در این برنامه انتخاب می‌کنند. در بیشتر موارد، هزینه‌های فردی توسط یک پست حامی، یک کسب‌وکار محلی یا یک سازمان مبتنی بر جامعه پرداخت می‌شود. دولت‌های پسران در حال حاضر در تمام دپارتمان‌های لژیون در ایالات متحده به‌استثنای هاوایی وجود دارند.
همچنین، برنامه دولت پسران در هر ایالت از دو نماینده تشکیل شده است که از هر یک از 49 دولت پسران نمایندگی می‌کنند. 
در این برنامه، صد نماینده از بین بیش از ۲۰٬۰۰۰ شرکت‌کننده در برنامه دولت پسران انتخاب می‌شوند که این امر آن را به یکی از برنامه‌های آموزشی انتخابی در ایالات متحده تبدیل کرده است. هر سال، دو نماینده پس از پایان سال سوم دبیرستان از هر یک از پنجاه برنامه دولت پسران در ایالات متحده (هاوایی برنامه دولت پسران ندارد، اما واشنگتن‌دی‌سی دارد) انتخاب می‌شوند. این نمایندگان در یک رویداد هفته‌ای در واشنگتن، دی‌سی شرکت می‌کنند که توسط تعلیق‌ها تأمین می‌شود. هدف این رویداد آموزش نمایندگان در مورد فرایندهای دولت فدرال ایالات متحده است. به این منظور، یک سنا مجازی تشکیل می‌شود و انتخابات مجازی برای انتخاب رئیس‌جمهور موقت سنا، دبیر سنا، معاون رئیس‌جمهور و رئیس‌جمهور برگزار می‌شود. سناتورها همچنین درس‌ها و نشست‌ها را حضوری دنبال می‌کنند و به نهادهای دولتی و مکان‌های تاریخی سر می‌زنند. تام بروکا و رئیس‌جمهور سابق بیل کلینتون نیز از نمایندگان Boys Nation درگذشته بودند.
همچنین، یکی از سنت‌های این برنامه، دیدار نمایندگان دانش‌آموز با رئیس‌جمهور فعلی در خانه سفید است. سناتورهای Boys Nation به طور معمول نیز دیدارهای خصوصی از دیگر مکان‌ها مانند دیوان عدالت عالی ایالات متحده، کنگره، پنتاگون و وزارت امور خارجه دارند. برخی از سناتورها حتی با رئیس‌جمهور فعلی نیز دیدار کرده‌اند، از جمله دونالد ترامپ در سال 2017 .

 

اردوی دولت دختران چه برنامه هایی برای دانش آموزان دارد؟

 یکی از برنامه‌های آموزشی سالانه است که توسط لژیون آمریکا برگزار می‌شود.
این برنامه مشابه دولت پسران  است. اولین دوره دولت دختران از تاریخ ۹ تا ۱۴ اوت ۱۹۴۷ برگزار شد و ۸۲ دختر از ۴۱ ایالت در آن شرکت کردند. از آن زمان به بعد، این برنامه هر سال برگزار می‌شود
در دولت دختران، دانش‌آموزان به عنوان نمایندگان (سناتورها) شرکت می‌کنند. آن‌ها در یک مجلس مجازی شرکت کرده و پروژه‌ها و قوانین را ارائه می‌دهند، در جلسات مجلس شرکت می‌کنند و مقام‌هایی مانند رئیس‌جمهور و معاون رئیس‌جمهور را انتخاب می‌کنند. شرکت در دولت دختران به دانش‌آموزان آموزش‌های رهبری برای زندگی می‌دهد و به آن‌ها درکی از اصول دولت آمریکا، حقوق، امتیازات و وظایف شهروندان را می‌آموزد. این تجربه هفت‌روزه، پایه‌گذار هزاران آینده‌ی درخشان در حوزه‌های خدمات عمومی، نظامی، حقوق، آموزش و رسانه‌ها شده است. 
دولت دختران دانش‌آموزان را با هم‌نشینانشان از سراسر کشور ارتباط برقرار می‌کند و به آن‌ها فرصتی منحصر به فرد برای گذراندن وقت با افرادی با علاقه‌های مشترک و دیدگاه‌های متفاوت می‌دهد. شرکت‌کنندگان از واشنگتن، دی‌سی با درک عمیق‌تری از دولت، احساس مجدد از وطن‌پرستی و ارزش‌گذاری به سویت‌ها خارج می‌شوند. در طول اقامت در دی‌سی، سناتورها به بازدید از کاخ کنگره، مونومنت‌های تاریخی و قبرستان ملی آرلینگتون می‌پردازند. 
برنامه‌های دولت دختران و دولت پسران توسط اعضای انجمن لژیون آمریکا به صورت خصوصی تأمین مالی می‌شوند و برگزار می‌شوند.  

 

جمع بندی نقش اردو در تربیت

امروزه اردو در نظام تعلیم و تربیت کشور های دنیا نقشی بی بدیل در تربیت دانش آموزان دارد تا جایی که حاکمیت های موجود در سراسر دنیا اردو را به عنوان بخشی جدایی نا پذیر در نظام آموزش و پرورش خود می دانند.
معلمان، اولیاء و مربیان تربیتی که از هر نظر با دانش آموزان در ارتباط هستند و ایفای نقش تربیتی در مقابل آنان دارند لازم است تا با اردو های تربیتی سناریو محور آشنا شوند و از این طریق موضوعات مختلف تربیتی را در جامعه هدف خود پیاده سازی کنند.
نکته قابل توجه در طراحی های اردو های دانش آموزی این مطلب است که متولیان اردو غالبا در تلاش برای آماده سازی لوازم اجرایی اردو هستند و این موارد اکثر وقت مسوولین اردو را در بر می گیرد، همچنین آن دسته از مربیانی که توجه به این امر دارند و خود را درگیر مقدمات اجرایی اردو نمی کنند نیز متاسفانه آگاهی و مهارت کافی برای طراحی و اجرای اردوی های سناریو محور را ندارند. در مجموع ضروری است تا هر دو دسته با مهارت های اردو داری و طراحی اردو های سناریو محور آشنا شوند.

 

در صورتی که تمایل دارید تا با دوره های تربیتی متنوع، اردو های ماجرا محور، پرونده های ویژه تربیتی و همچنین استفاده از ظرفیت مشاوران برجسته تربیتی کشوری بهره مند شوید، فقط کافی ست تا به سایت همیار 28 مراجعه کنید و از دوره ها و مقالات ما بازدید بفرمایید.
خوشحال می شویم تا نظرات ارزشمند خود را با ما در میان بگذارید.
همیار 28، یاری برای تربیت

مقالات مشابه

تبلیغات

0دیدگاه ثبت شده، نظر تو چیه؟

برای درج نظر وارد شو یا ثبت‌نام کن

اشتراک گذاری

این پست را با دیگران به اشتراک بگذارید